Koliek is een verzamelnaam voor verschillende soorten buikklachten die heftige buikpijn veroorzaken. Bij oudere paarden heeft dat vaak te maken met stoornissen in de spijsvertering of voedingsproblemen. Bij koliek is het noodzakelijk de dierenarts te bellen. Als paardeneigenaar kun je proberen om problemen die met voeding te maken hebben te voorkomen.
Oorzaak
Er zijn verschillende oorzaken van koliek. Gaskoliek kan komen door te snel eten of door te veel of verkeerd voedsel wat gaat gisten. Zandkoliek komt door veel zand in de voeding, bijvoorbeeld door kort gras in droge tijden, waardoor de grasworteltjes met zand en al worden gegeten. Verstoppingskoliek komt door verteringsproblemen of te veel stro eten en te weinig drinken. In ernstige gevallen kan er een draai in de darmen zitten. Dit is vaak dodelijk. Krampkoliek ontstaat spontaan, meestal zonder dat er een goede reden voor te vinden is.
Symptomen
Bij koliek hebben paarden heftige buikpijn. Dat uiten ze bijvoorbeeld door te stoppen met eten, te schrapen met de voorbenen, liggen, opstaan en weer gaan liggen. Ook steeds naar de buik kijken kan één van de eerste opvallende uitingen van koliek zijn. Hetzelfde geldt als een paard gaat zweten en rollen, maar zich daarna niet uitschudt. Het is belangrijk om in deze situaties een dierenarts te raadplegen, want een koliek is een levensbedreigende situatie.
Behandeling
De dierenarts zal in de meeste gevallen bij koliek een ontspannend middel voor de darmen in een bloedvat inspuiten. Vaak is het krampkoliek en is het hiermee over. Bij de andere vormen van koliek is het noodzakelijk de oorzaak aan te pakken door bijvoorbeeld te laxeren en/of de voeding aan te passen. En soms is het niet te behandelen en is euthanasie de enige eerlijke optie.
Voeding
De paardenmaag is klein, maar de oppervlakte van de darmen is heel groot. Er moet eigenlijk constant ruwvoer door maag en darmen gaan om geen koliek te krijgen. Ruwvoer is het allerbelangrijkste voer. Op De Paardenkamp zijn de weilanden ingezaaid met paardenmengsel dat stengelig gras geeft met een hoog gehalte aan ruwvezel en juist weinig suikers. Voor de paarden met slechte gebitten wordt dit gras gedroogd en gehakseld in korte stukjes, waardoor het makkelijker te verwerken is voor deze paarden.
Gebit
Paarden die ouder worden kunnen last krijgen van een verslechterend gebit, waardoor eten moeilijker wordt. Ze krijgen veel voer gewoon niet meer weg. Ze gaan propjes maken en laten dat uit hun mond vallen. Tegenwoordig is er veel kennis op het gebied van paardengebitten. Op De Paardenkamp worden de paarden regelmatig door een paardentandarts behandeld om het gebit in conditie te houden zodat ze goed kunnen blijven kauwen.
Beweging
Voor een gezonde spijsvertering moet een paard het liefst zestien uur per dag eten, lopen, eten, lopen enzovoort. Om de paarden op De Paardenkamp zoveel mogelijk dit gedrag te laten behouden, laten we ze zo lang mogelijk in kuddes op het land of in de groepsstallen lopen. Ook de paarden die vanwege extra zorg individueel gestald worden, gaan iedere dag naar buiten om in beweging te blijven.
(Foto: Sjoerd-Jan van Breemen)
